دکتر علیرضا رجائی

در دنیای متمدن امروزی، دندانپزشکی زیبایی از اهمیت بیشتری نسبت به گذشته برخوردار است و امروزه با توجه به تاثیر گذاری یک لبخند زیبا بر زیبایی، در علم دندانپزشکی تقریباً راه های زیادی برای داشتن دندان زیبا قابل انجام است.
در گذشته با شنیدن راه های زیبایی دندان به سرعت یاد ارتودنسی می افتادیم اما امروزه علاوه بر ارتودنسی راه های زیاد دیگری نیز برای داشتن یک لبخند زیبا و تاثیرگذار وجود دارد که در این مقاله به آنها می پردازیم.
دندانپزشکی زیبایی به انواع روش‌های زیبایی دندان گفته می‌شود که برای بهبود ظاهر دندان است
با گذشت زمان مینای دندان ضعیف و رنگ آنها تیره می‌شود و یا مصرف سیگار و دخانیات و مواد غذایی مانند ادویه باعث تغییر در رنگ دندان‌ها می‌شود، علاوه بر تغییر رنگ، دندانپزشکی زیبایی در لب پر شدن دندان و ترک خوردن یا فاصله میان دندان ها کمک کننده است.
راه های زیبایی دندان
همه روش هایی که توسط دندان پزشکان برای زیبایی دندان ها به کار گرفته می شود شامل موارد زیر است:

1. لمینت دندان
2. بلچینگ دندان
3. کامپوزیت دندان
4. ارتودنسی
5. ایمپلنت
6. جرم گیری دندان
7. میناکاری دندان
8. لاک سفید کننده
9. ماسک دندان
10. پل دندان
11. روکش دندان (ونیر) است.

لمینت دندان
یکی از راه های زیبایی دندان که در سال‌های اخیر در تمام کشورهای دنیا رواج پیدا کرده است لمینت است.
لمینت ها پوسته های شیشه ای و ظریف هستند که استحکام بالایی دارند و سطح رویی دندان را می پوشانند. لمینت ها علاوه بر سفیدی دندان ایرادات دندانی که شامل بدفرمی دندان‌ها، فاصله زیاد بین دندان و ترک خوردگی دندان ها هست نیز برطرف می‌کنند. یکی از مزایای لمینت ها امکان جرم گیری آن است .
لمینتها به دو نوع اصلی تقسیم می شوند:

• سرامیکی و کامپوزیتی

بلیچینگ دندان
بلیچینگ به فرآیند سفید کردن دندان های زرد و کدر با استفاده از مواد شیمیایی مانند پروکسید هیدروژن یا پروکسید کاربامید که خاصیت سفید کنندگی دارد گفته می‌شود. در این روش ابتدا مواد بر روی دندان ها قرار گرفته سپس با کمک انرژی لیزر یا انرژی حرارتی شروع به فعالیت و از بین بردن لکه ها می کند.
بلیچینگ دندان هم در منزل و هم در مطب قابل انجام است که در مطب با استفاده از یک ژل مخصوص و در طی ۳۰ تا ۹۰ دقیقه انجام می‌شود، ولی در خانه ژل مخصوص که غلظت آن از ژل مخصوص داخل مطب کمتر است را از دندانپزشک گرفته و بر روی تمی که توسط پزشک قالب گیری شده می ریزیم و هر بار بین ۵ تا ۲۰ دقیقه بر روی دندان می گذاریم می توان این کار را هر شب یا یک شب در میان بین 3 هفته تا یک ماه انجام داد.بلیچینگ یکی از روش های زیبایی دندان بی خطر حساب می شود و هزینه آن از لمینت پایین‌تر است.

کامپوزیت دندان
کامپوزیت دندان جایگزینی برای پرکردگی دندان در اثر خود شدن است .که دو مزیت نسبت به آمالگام نقره ای دارد:

• آمالگام نقره ای حاوی جیوه است که برای سلامتی ضرر دارد.
• همرنگ دندان است.

اما در پرکردگی های بزرگ کامپوزیت زودتر فرسوده می‌شود ,بنابراین کامپوزیت برای پرکردگی های کوچک بهتر است.

ارتودنسی
ارتودنسی یکی از معروف ترین راه های زیبایی دندان است که برای تمام سنین قابل استفاده است. ارتودنسی برای حل مشکلات دندان های نامرتب و صاف شدن آنان و حل مشکل فاصله میان دندان و همچنین جفت شدن دندانها روی هم و اصلاح موقعیت فک و اختلالات مفاصل فک است.
در ارتودنسی دندان ها با کمک ابزار مختلف مانند برسین، سیم، بند، براکت و نگهدارنده بتدریج به موقعیت مورد نظر حرکت می‌کنند و دندان‌ها اصلاح می‌شود و کلاً شامل درمان طولانی دو مرحله‌ای است.
مرحله اول شامل استفاده از برسین که برای برطرف شدن مشکلات دهان و دندان است و مرحله دوم شامل دوره نگهداری است.

ایمپلنت
ایمپلنت دندان یکی از روش های جدید و پر هزینه در درمان دندان از دست رفته است. در این روش ساختار سایر دندانها تغییر نمی‌کند بلکه فقط جایگزین دندان از دست رفته می شود.
ایمپلنت یک جراحی دهانی است که در آن بر آن ابتدا، یک ایمپلنت از جنس تیتانیوم در استخوان فک قرار داده می شود و پس از بهبودی استخوان و لثه، ((Abutment اتصال دهنده و تاج دندان بر روی آن نصب می‌شود و ظاهری طبیعی و کاملا شبیه به دندان دارد.

جرم گیری دندان
جرم گیری مناسب افرادی است که جرم دندان زیادی ندارند، که در آن پزشک با استفاده از جرم گیر پلاکت ها را از روی دندان می‌تراشد.
در جرم گیری با ابزارهای التراسونیک، از یک دستگاه کوچک با سر فلزی و اسپری آب استفاده می شود. جرم گیری درمانی بدون درد است که فرد با انجام آن و رعایت بهداشت دندان تا مدت ها به جرم گیری مجدد نیازی نخواهد داشت.
به طور کلی هر ۶ ماه یکبار میتوان دندان ها را جرم گیری کرد، اما همه افراد باید حداقل یک بار در سال این کار را انجام دهند.

میناکاری دندان
میناکاری دندان یک روش سریع و بدون درد برای از بین بردن عیوب کوچک دندان مانند دندان‌های ناهمسطح است، که در آن نتیجه سریع آن حاصل می شود. اغلب علاوه بر میناکاری دندان، سفید کردن، روکش کردن و باندیگ هم انجام می‌شود.

لاک سفیدکننده
لاک سفید کننده دارای مواد سفیدکننده همچون زایلیتول، پروکساید و فلوراید است که باعث از بین رفتن لکه های زرد می شود و برای اینکه استفاده از آن راحت تر باشد به شکل قلم یا لاک عرضه می‌شود.
روش مصرف اینگونه است که ابتدا دندان را مسواک می‌زنید سپس لاک را استفاده کرده و۱۵ دقیقه صبر می کنیم و سپس دهان را شسته و دوباره مسواک میزنیم. می‌توان از لاک دندان دو یا سه بار در روز استفاده کرد.

ماسک دندان
طبق اعلام انجمن دندانپزشکی آمریکا خمیر دندان های سفید کننده می توانند جرم های روی دندان را از بین ببرند .این خمیردندان‌ها امتحان شدند و معمولاً حساسیت زا نیستند، اما کسانی که دندان های حساس دارند ممکن است دچار حساسیت شود بنابراین باید مصرف آن را متوقف کنند.
پل دندان
در صورت افتادگی یک دندان بین دو دندان, دو دندان مجاور را پایه در نظر می‌گیرند و وسط آن را پر می‌کنند به این روش بریج کردن دندان یا پل دندان می گویند. این دندان آماده شده میان دو دندان مجاور می تواند از جنس طلا، آلیاژ، چینی و یا ترکیبی از این مواد باشد. بریج درمانی برای بی دندانی است.

روکش دندان
روکش دندان، نازک و همرنگ دندان است و سطح جلویی دندان را می‌پوشاند. روکشها فرآیند غیر قابل برگشتند و نمی‌توان آنها را برداشت، که شامل دو جنس چینی و صمغی است، که جنس چینی آن در برابر بروز لکه مقاوم‌تر است و بازتاب نور در آنها شبیه بازتاب نور در دندانهای طبیعی است.
ونیر صمغی نازکتر است و قبل از قرار گرفتن بر روی دندان باید مقداری از دندان را برداشت.

علاوه بر تمامی روش‌های زیبایی دندان که در این مقاله به ‌اختصار بیان شد، قابل‌توجه است که با صحیح مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و سایر اصول بهداشتی و همچنین استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید می‌توان به میزان محسوسی به‌صورت طبیعی دندان‌های سالم و زیبایی داشت.